http://www.roozonline.com/persian/news/newsitem/article////107/-328d1b2d91.html
در زمان مصاحبه با مرتضی الویری ـ که دیروز و چند ساعت پیش از بازداشت الویری انجام شد - نه من و نه ـ احتمالا ـ خود او گمان نمی بردیم که چند ساعت بیشتر تا دستگیری وی باقی نمانده باشد.قرارمان این بود که مصاحبه را برای الویری بفرستم تا پس از ویرایش برای انتشار به سایت روز سپرده شود. اما شاید بازداشت الویری نیز مانند دیگر بازداشت ها به طول انجامد. شاید بتوان این مصاحبه و نظرات الویری را نظرات قطعی او در شرایط آزاد و به دور از فشارها دانست.
آقای الویری، شما رییس کمیته صیانت از آرای ستاد‌آقای کروبی بودید. تصور می کردید نتیجه انتخابات و پیامدهای آن، چنین مسایلی باشد؟
به هیچ وجه. براساس آخرین برآوردهای ما، انتخابات یک مرحله ای و به نفع آقای میرحسین خاتمه می یافت. بدترین گزینه ممکن هم دو مرحله ای شدن انتخابات بود که باز هم آقای میرحسین برنده آن بود. بعد از 22 خرداد هم باز تصور نمی کردم حاکمیت جواب کسانی راکه به شیوه ای دموکراتیک و قانونی اعتراض خود را بیان می کنند، با باتوم و گلوله بدهد.
بعد از انتخابات حوادث زیادی اتفاق افتاد اما شاید صحبت هایی که در دادگاه توسط برخی از اصلاح طلبان مطرح شد، خیلی از مسایل را تحت الشعاع قرار داد. نظر شما درباره اعترافات اصلاح طلبان در دادگاه چیست؟
این شیوه که زندانیان را در سلول انفرادی نگاه دارند و احتمالا آن ها را مورد آزار و اذیت قرار دهند، مربوط به 4 دهه قبل است. اکنون کمتر نقطه ای را در دنیا می بینیم که زندانی را بعد از این مسایل و بدون ارتباط با بیرون، در جلو دوربین قرار دهند و از او بخواهند به کارهایی اعتراف کند که انجام نداده است. همان طور که گفتم این شیوه ها مربوط به 4 دهه قبل است و الان کاربردی ندارد، زیرا حاکمان در بسیاری از نقاط دنیا دریافته اند که این گونه اعتراف گیری ها و مصاحبه ها نه تنها اثر مثبتی برای حاکمیت ندارد، بلکه بی اعتمادی را بیشتر می کند.
یعنی شما نه مضمون اعترافات را قبول دارید و نه اصل آن را؟
من تصورمی کنم همان طور که بسیاری از حقوق دانان کشور و مراجع عظام اعلام کرده اند، این اعتبارات به هیچ وجه نه اعتبار حقوقی داردو نه اعتبار شرعی.
تحلیل شما از این اتفاقات چیست؟ این مسایل تا کجا ادامه خواهد یافت؟ فکر نمی کنید این برخوردها، عملا احزاب اصلاح طلب را از گردونه فعالیت سیاسی خارج می کند؟
به نظر من به دلیل عملکرد ناصواب حاکمیت، حرکت های سیاسی از چارچوب احزاب و سازمان های سیاسی خارج شده و به درون خانوارها و عامه مردم کشیده شده است. اگر با این موج اعتراضی که بین مردم به وجود‌آمده، برخورد درستی صورت نگیرد می تواند بسیار زیان بار باشد. ما بعد از انتخابات و حوادث پس از آن وارد شرایط جدیدی در کشور شدیم. سکوتی که الان بر جامعه حاکم است به هیچ وجه دلیل بر عدم اعتراض نیست، بلکه واقعیت این است که به تعبیر کسروی، بمبی در سینه ها مخفی است تا کی بترکد. اگر این بمب را خنثی نکنیم، طبیعتا می تواند بسیار مخرب و ویران گر باشد.
برداشت من از صحبت های شما این است که شما زمینه فعالیت رابرای احزاب مناسب نمی بینید؟
کلیت احزاب و گروه های سیاسی محدود شده و اگر این محدودیت ادامه پیدا کند با کمال تاسف باید گفت که اعتراض ها و فعالیت ها حالت زیرزمینی به خود می گیرد. در این حالت هم نباید انتظار داشت که چارچوب ها و ضوابط و هنجارهای قانونی توسط گروه های زیرزمینی رعایت شود. لذا توصیه موکد ما به مسوولان این است که از این روش ناصواب دست بردارند، زیرا این حرکتی است برای پاک کردن صورت مساله، در حالی که مساله و مشکل بر جای خود باقی است و ما نمی توانیم به وسیله اعمال و فشار سرپوش گذاشتن بر روی اعتراضات، این تصور را به وجود بیاوریم یا به خود بقبولانیم که همه چیز تمام شده.
بحثی که بعد از اعتراف گیری ها در دادگاه مطرح شد، بحث عدم وقوع تخلف در انتخابات بود. شما هنوز به تخلف در انتخابات معتقدید یا اکنون نظرتان عوض شده است؟
اعتراض ما در انتخابات فقط مربوط به روز انتخابات نبود. بلکه به وقایعی که در هفته های منتهی به انتخابات انجام شد، اشکالات اساسی داشتیم. مسایل روز انتخابات و نحوه اعلام نتایج هم مورد اعتراض بود که همه این ها را به عنوان شکایت به شورای نگهبان فرستادیم که جوابی ندادند. الان هم آن مسایل و اشکالات به جای خود باقی است ودر گزارش نهایی شورای نگهبان هم هیچ جوابی به دغدغه های اساسی ما درباره انتخابات داده نشد. لذا باید بگویم که هیچ گونه تغییری در نظر ما به وجود نیامده است/
یعنی شما هنوز بر نظر خود در مورد تخلف در انتخابات باقی هستید؟
بله. مزید بر اینکه بعد از انتخابات اتفاقاتی افتاد که نه تنها مشکلات را حل نکرد، بلکه آنها را بیشتر و مساله را حادتر کرد. با اقدامات غیرمنطقی و غیرقانونی مثل حمله به مردم، دستگیری افراد بیگناه و ایجاد جو پلیسی در جامعه و تهمت زدن به کسانی که دنبال رای خود بودند، یا خس و خاشاک خواندن آن ها یا بازیچه خواندن یا تحت تاثیر خارجی بودن آن ها ،مساله حادتر و بیشتر شد. اکنون هم بر این باورم که شرایط حکومت نظامی بر کشور حاکم است. گرچه آقایان تمایلی به اعلام آن ندارند ولی ممانعت از برگزاری مراسم مختلف و لغو دیگر مراسم در روزهای اخیر هیچ توجیه دیگری ندارد.
